Ik moet u iets bekennen. Ik heb op Spiel 2009 Gonzaga gekocht.

Ik weet het, deed er in de aanloop naar Spiel een beetje meewarig over, met lacherige opmerkingen over gimmicks en zo, en ik rondde mijn bijdrage van 5 oktober af met de onsterfelijke woorden: “Ik kan het niet helpen, maar als ik aan dit spel denk doemt steeds weer de cover van “De Plastieken Walvis” van Jommeke in mijn geest op. Ik vrees dat de strip beter is.”

Beste medespeler, ik heb me vergist. Zelfs het woord schromelijk mag aan de vorige zin worden toegevoegd.

Want Gonzaga heeft mij verrast. Aangenaam verrast. Deze bijdrage staat dan ook in het teken van het uitwissen van de schade die ik de auteur, het spel zelf en de uitgever heb toegebracht.

Tijdens mijn bezoek aan Spiel raakte ik na het ontwaren van de eerste glimp van Gonzaga onderhevig aan een bizar fenomeen. Ik werd er steeds weer naar toe getrokken. Stond ik in de fantasyhal schaars geklede elfen te bewonderen dwaalden mijn gedachten toch steeds weer af naar standje 10-40, alwaar aan een lange rij tafels eigenaardig gevormde plastic spelonderdelen op kaarten van Europa werden geplaatst. Het had iets van een ongekende schoonheid, die lange, door plastic bontgekleurde tafelrij. Meer nog, het merendeel van de aangezetenen leken zich allerminst te vervelen. Ze leken zich zelfs te amuseren.

Dat alles fascineerde en intrigeerde mij. En dat bleef maar fascineren en intrigeren tijdens die twee dagen in Essen, ondanks een gemiddelde bepakking van ongeveer 30 kilogram.

Ik hield de boot af tot laat in de middag van dag twee. Toen hield ik het niet meer en heb ik het gekocht, vrezend dat het mijn – naar jaarlijkse gewoonte – miskoop van de beurs zou zijn.

Die vrees bleek ongegrond.

Als lid van de familie Gonzaga probeer je zoveel mogelijk invloed te verwerven in Europa. En invloed hadden ze, The Great Gonzaga’s. It was all in the family. Van 1200 tot 1700 ongeveer. Volgens mij is Berlusconi er een rechtstreekse afstammeling van. Kan moeilijk anders met die megalomane trekjes van hem.

Ik weet niet of zij hulpmiddelen in plastic hadden om hun gebieden uit te breiden, maar wij hebben ze hier in elk geval wel. Onder de vorm van zeshoekig gevormde synthetisch samengestelde spelonderdelen. Deze moeten uiteindelijk op het bord, liefst aan elkaar grenzend en zoveel mogelijk steden en havens bedekkend. U brengt ze op het bord door twee kaarten uit te spelen, een actiekaart die aangeeft wát uw gebieden moeten bedekken (stad, haven, stad én haven enzovoort) en een gebiedkaart die aangeeft in welke regio uw gebied wordt geplaatst. De actiekaarten zijn met A, B en C gemerkt en ze bepalen bij het uitspelen ook de spelersvolgorde. Eerst mogen kan u immers een aanzienlijk voordeel opleveren. De Koningskaart is een speciale, dan mag u altijd eerst.

De vorm van het gebied dat u plaatst wordt door uw persoonlijke voorraad gebiedkaarten bepaald en die worden gewoon blind van de stapel getrokken. Daar moet u het dan die beurt mee doen. Dat is leuk want dat zorgt al eens voor een plotse en noodzakelijke aanpassing van de tactiek. Niks was zeker in die tijd, dus ook niet op dit spelbord. Nadat u weet welke vorm uw gebied heeft (altijd drie of vier hexagons met ook een aantal kastelen erop) bepaalt u in welke regio dat gebied terechtkomt. Afhankelijk van het (willekeurig) gekozen scenario zijn bepaalde gebieden actief en andere inactief. Gebieden in actieve regio’s leveren meer punten op dan gebieden in inactieve. U moet er wel op letten dat de kastelen die op uw gebieden staan niet worden gedropt in zeegebieden en ook bepaalde grenzen mag u niet overschrijden.

Na de magische verschijning van uw gebied scoort u onmiddellijk punten. Drie per bedekte stad en haven in een actieve regio, één punt in een inactieve. Als u drie havens binnen een zeegebied met elkaar verbindt krijgt u daar nog eens tien bonuspunten bovenop. Als u er niet in slaagt uw gebied te plaatsen of u bent koppig en u wil het gewoon niet schenkt u het plastieken geval aan de kerk. Dat levert u drie punten op.

Tijdens de eindtelling wordt nagegaan in hoeverre u de doelstellingen op uw opdrachtkaart, die u in het begin van het spel hebt getrokken, hebt gerealiseerd. Deze eindtelling treedt ten vroegste op na de zesde ronde, maar kan door onvoldoende bezette steden en havens op het bord nog enkele ronden worden uitgesteld. Bezette steden leveren bonuspunten op, bijvoorbeeld vijf punten als u twee steden op uw opdrachtkaart hebt bezet, vijfendertig als u van zes steden de sleutel onder uw deurmat hebt liggen. Er wordt nog even gekeken wie het grootste aantal aaneengesloten gebieden heeft. Die krijgt de Gonzaga-bonustegel die vijftien punten waard is.

Waarna het spel is gespeeld.

Bij aanvang van het spel bezit u ook zes individuele ringen, die één hexagon op het bord – liefst een stad of haven uiteraard – kunnen bezetten. Die kunt u ook op een reeds geplaatst gebied van een tegenstander leggen. Maar u moet er ook eentje inleveren als u de Koning als actiekaart uitspeelt. Het Koningshuis houdt immers ook hier, naar gewoonte, het handje op. Deze ringen, die ook verbonden en huwelijken van uw familie met die van uw tegenspelers symboliseren, zijn heel belangrijk. Hier nonchalant mee omgaan wordt, net als in een echt huwelijk, zwaar afgestraft. Het is maar dat u het weet.

Nogmaals, Gonzaga heeft mij aangenaam verrast. Op minder dan een uurtje bent u klaar en persoonlijk vind ik het groeien van de gebieden op het fraai vormgegeven spelbord een geslaagde visuele traktatie. Dat mag ook al eens. Hebt u trouwens een meer dan gemiddeld niveau van ruimtelijk visueel inzicht komt u hier zéker aan uw trekken.

Gonzaga is een mengeling van Fits, Ticket To Ride en El Grande. Ik kan een hoop spellen opnoemen die veel slechtere referenties moeten voorleggen. Strategieliefhebbers, een benijdenswaardige soort waar ik mijzelf jammer genoeg niet toe durf rekenen, komen hier niet echt aan hun trekken. Fans van tactiek, een subgroep waarbinnen ik mij wel graag beweeg, zitten hier dan weer wel aan een rijkgevulde tafel. En smullen dat ze doen!

De eerste vier letters van Gonzaga doen mijn gedachten ook afdwalen naar The Great Gonzo, die heerlijke gek van The Muppet Show. Hieronder ziet u hem nog eens aan het werk met zijn fantastische en levensgevaarlijke motorfietsact.

http://www.youtube.com/watch?v=4tRPEd_LGIQ

De Grote Gonzo’s van deze wereld, ze maken het leven nog net draaglijk.

En ik durf gerust te stellen dat Gonzaga dat ook doet.

Dominique

 

Gonzaga (Abacus / daVinci Games, 2009)

Guglielmo Duccoli

2 tot 4 spelers vanaf 8 jaar

45 minuten