Op 17 april maakte ik in de rubriek “Uitkijkpost” melding van het kaartspel Lords of Scotland.

Na enkele sessies een neerslag van mijn – voor zover die ertoe doet – mening.

Wat het materiaal betreft heb ik al veel beters op mijn speeltafel zien passeren. De kaarten, toch het belangrijkste spelonderdeel in dit doosje, kunnen niet echt worden verdacht van het hebben van enige vorm van uitstraling. Met de clanleden waarmee we hier worden geconfronteerd zou ik in het oude Schotland niet graag ten strijde zijn getrokken. Lelijk als de nacht zijn ze, met gelaatsuitdrukkingen die ik in het echte leven nog nooit – zelfs niet in de donkerste nacht of tijdens de goorste griezelfilm – ben tegengekomen. Eigenaardige verhoudingen ook. Zo lijkt het sujet dat een lid van de clan Bruce moet voorstellen ten strijde te trekken op een Shetlandpony met een schofthoogte van 75 cm. En de leden van de clan Makgill houden met de linkerhand trots een object met pluimen in de hoogte geheven dat vaag iets weg heeft van een valk. Het is te zeggen, dat denk ik toch want de kop en de linkervleugel hebben de kaarthoek rechts bovenaan niet gehaald.

De spelregels lijken geschreven op enkellagig wc-papier, maar dan wel van het type dat schuurt en ze slagen erin de belangrijkste vraag niet te behandelen, namelijk: mag de eerste speler die een kaart open uitspeelt diens speciale vaardigheid benutten? Het antwoord vindt u wel als u uw gezonde boerenverstand gebruikt (het mag!), maar dat gezonde boerenverstand zou eigenlijk niet in actie moeten komen als u spelregels leest. U zou dat pas moeten aanspreken tijdens het spel, om uw tegenspelers een briljante hak te zetten.

Stapt u echter over deze oneffenheden heen wordt u getrakteerd op erg interessant en – hier mag ik dan toch de term meerlagig gebruiken – kaartspel.

Meer zelfs, u gaat likkebaarden.

Dat komt door de speciale vaardigheid die elke kaart heeft en de leuke dingen die u met die vaardigheden kunt uithalen. Leuke dingen die uitgehaald kunnen worden staan immers garant voor een aanzienlijke dosis interactiviteit. Wilt u een tegenspeler droog zetten op het eind van een ronde? Speel dan op het juiste moment een telg van de clan Cochrane uit. Dat wordt lachen bij het uitdelen van de punten! Ziet u iets lekkers liggen bij een tegenstander en wilt u dat graag voor uzelf? Een volgeling van de clan Fergusson lost dat wel op. Wilt u uw handkaartenaantal – het managen hiervan is heel belangrijk – op peil houden? Dan roept u toch even de clan Forsyth om u te komen depanneren. Negen speciale eigenschappen gaat u ontdekken als u dit speelt. Ruim voldoende om volop te experimenteren en u kostelijk te amuseren.

Probleem: u kunt slechts een vaardigheid aanwenden als de kaart die u uitspeelt de laagste kaartwaarde heeft van alle kaarten die op dat moment op tafel liggen. Laag = eigenschap gebruiken = minder kans om de ronde te winnen = een dilemma van heb ik jou daar = iets waar wij spelers allemaal gek op zijn.

Bijkomend probleem: u moet uw strategie aanpassen aan de puntenkaarten die op het einde van de ronde gaan worden verdeeld. Bijkomend probleem bij dit bijkomend probleem: die puntenkaarten willen tijdens het spelen al eens wijzigen. Grote schuldige: de clan Cockburn.

En dat is nog niet alles. U moet er ook voor zorgen dat u wat reserves achter de hand houdt voor de ronden die nog gaan komen. Vandaar dat kaartmanagen.

En nu we toch bezig zijn: als u op het einde van een ronde, die slechts vijf beurten duurt en waarin u als u aan de beurt bent enkel een clanlid uit de recruteringsrij mag nemen of een clanlid uit uw handje mag uitspelen, enkel kaarten van dezelfde clan hebt uitgespeeld tellen deze dubbel. En dat tikt aan. U kunt daarbovenop ook clanleden gedekt uitspelen als u dat wenst, wat een interessant blufelement introduceert. Wat op zijn beurt dan weer een interessante dynamiek van paranoia opwekt.

Ook erg leuk: de in het spelsysteem geïntegreerde rondeteller die een grote invloed heeft op de keuzes die u uiteindelijk wel of niet maakt.

Valt u als een blok voor tactische kaartspellen met een vleugje bluf, steeds weer interessante afwegingen als u aan de beurt bent, veel variatie, interactie waarbij pestgedrag wordt getolereerd, een spannend speleinde – zodra een speler de 40 puntengrens passeert volgt onmiddellijk de eindtelling – en ziet u er niet tegenop een oogje dicht te knijpen voor het grafisch onvermogen van de verder ongetwijfeld erg sympathieke Gabrielle Levion, sla dan gerust toe.

Dominique

 

Lords of Scotland

Richard James,

Z-Man Games, 2011

2 tot 5 spelers vanaf 12 jaar

35 (!) minuten