Er zijn zo van die mensen die een onuitwisbare indruk op je achterlaten. Of gaan achterlaten. Miss Canada bijvoorbeeld. Of mensen waar je naar opkijkt (Leonid Stadnik, Oekraïne, 2m55).

Er zijn er ook waar je je gewoon heel goed bij voelt. Waarmee het klikt. Rudy R. uit A. is voor mij zo iemand.

Rudy is een bordspeler die oorlogvoering op een gemiddelde keukentafel tot kunst heeft verheven. Volgens mij is hij een, zij het vredelievende, reïncarnatie van Julius Caesar, Alexander De Grote, Napoleon, Hannibal en generaal Schwarzkopf samen, en deze laatste is nog niet eens dood. Kun je nagaan.

Groot dierenliefhebber, kunstenaar, spelontwerper, World of Warcraft bewoner (je komt hem beter niet tegen in dat universum tenzij je aan zijn kant staat) en Warhammer-specialist (schilderen van figuurtjes inbegrepen). Tactiek? ‘s Ochtends op de boterham. Strategie? Elke dag tussen de soep en de patatten.

Rudy is één van de meest vredelievende personen die ik ken. Maar leg hem een slagveld voor met wat militaire eenheden erop en er ontspint zich me daar een gedaanteverandering, niet meer gezien sinds de beruchte transformatie in "An American Werewolf In London".

Ik twijfelde dan ook geen moment toen ik mezelf Battlelore had aangeschaft. Als er één man was met wie ik dit spel wou testen bestond zijn naam uit de beginletter R met het achtervoegsel udy.

En zo geschiede het dat ik anno 2007 op een regenachtige avond richting Aarschot trok. Met weinig hoop op een overwinning, dat wel, maar met tonnen strijdlust. Op basis van de sessies van die avond een bespreking. Aan de hand van mijn persoonlijke 10 geboden.

Gij zult thematisch goed onderbouwd zijn.

Amai nog niet. We spelen historische veldslagen na. En als we echt "in the mood" zijn knallen we er nog wat fantasy-elementen bovenop. Een blik Goblins iemand? Of dwergen? Of dwergen met doedelzakken om de spirit van onze eenheden wat op te peppen? Boogschutters? Cavalerie? Steenslingeraars?

Aanvallen, terugtrekken, aanvallen en terugtrekken, al dan niet volledig in paniek. Omtrekkende bewegingen, Standhouden op een brug. Strategisch gelegen heuvels inpalmen. Schuilen in een bosje (en het is écht geen lachtertje om pipi te doen met zo’n maliënkolder om je lendenen). Achtervolgen met de ruiterij. Terrein vasthouden. Terrein prijsgeven.

Het zit er allemaal in.

Gij zult duidelijke en overzichtelijke spelregels bevatten.

Hou u maar vast aan de takken van de bomen. Het uitmuntende spelregelboekje, dat ik verder naslagwerk zal noemen, is een dikke 80 (tachtig!) bladzijden dik. Voor u zichzelf echter van de dichtstbijzijnde brug gooit wil ik u even vragen rustig te gaan zitten en u er rustig van bewust te worden dat het allemaal nog niet zo erg is. Het is allemaal heel gestructureerd en je wordt beetje bij beetje in de verschillende spelsystemen ingeleid. Duidelijk en overzichtelijk? Twee keer ja.

Gij zult uit functioneel en kwalitatief hoogstaand materiaal bestaan.

Bij aankoop van dit spel is het aangewezen uzelf van een kruier te voorzien. Hebt u die niet voorhanden valt een kruiwagen of een goeie ouderwetse stootkar zeker aan te raden. Zwaar is ze, de doos in kwestie, en boordevol. Ik beklaag onze Heilige Vriend die over een kleine drie maanden dit spel in tal van schoorstenen moet gaan droppen. En hij zal er niet onderuit kunnen, dat staat nu al vast. Leest u gerust verder. Dan weet u waarom.

Binnenin valt er, zoals bij de meeste spellen van Days Of Wonder, van alles te ontdekken. Een uit de kluiten gewassen naslagwerk, een scenarioboekje, spelbord, een set dobbelstenen (het blijft tenslotte een oorlogsspel nietwaar), tientallen (niet beschilderde) eenheden, terreintegels, magiefiches, Warlord-matjes, commandkaarten, magiekaarten, overzichtskaarten en waarschijnlijk vergeet ik nog wel wat.

Eén klein probleem: The Pit. Ze hebben in de doos het gros van de figuurtjes samengeperst in een plastic tray waardoor ze, vooral de cavalerie-eenheden, nogal scheef op hun sokkeltje staan. Niet goed voor een imago op het slagveld natuurlijk. Daarom heeft Days Of Wonder de volgende oplossing bedacht: staan ze scheef, dompel ze dan even in heet water, plooi ze recht en dompel ze daarna onmiddellijk in koud water. Ik weet niet in hoeverre de brandwondencentra in Vlaanderen en Nederland de laatste maanden een toevloed van patiënten konden vaststellen, maar als er een toevloed was, say no more. Klein minpuntje toch.

Ook een probleempje: hoe de eenheden opbergen? De doos is niet ideaal en met alle uitbreidingen die op komst zijn wordt toch enige creativiteit verwacht van de gemiddelde bordspeler. Ik heb ene Mathias al briljante dingen zien doen met botervlootjes en ik verwacht dat doe-het zelfzaken allerhande de eerstvolgende maanden hun omzet gevoelig zullen zien stijgen, vooral dan in de rayon "opbergsystemen".

Verder niets dan lof.

Gij zult uit het vuistje speelbaar zijn.

Niet echt.

Kijk, in de middeleeuwen hadden ze het makkelijk. De slagvelden lagen er al, ze moesten er alleen nog maar een paar legers op af sturen die elkaar en de nabije omgeving vervolgens deskundig kort en klein sloegen.. De gemiddelde bordspeler anno 2007 moet al een hele lijdensweg afleggen vooraleer hij zelfs maar op de tegenstander kan gaan inhakken. Eerst het slagveld openspreiden op tafel. Dan, op basis van het gekozen scenario, het terrein van de nodige niveauverschillen voorzien (heuvels, kliffen), daarna de plantsoendienst erbij halen om de nodige beplanting aan te brengen (bossen), vervolgens nog wat urbanisatieprojecten plannen en uitvoeren (waterwegen, bruggen) en pas daarna krijgen we het fiat om onze legers te plaatsen. Dat vraagt allemaal kostbare tijd.

Grote bonus: de overzichtskaartjes die je bij elke veldslag voor je neerlegt en waarop je alles wat je moet weten heel eenvoudig kunt aflezen. Eigenschappen van eenheden, terrein, wapens, gevechtstechnieken, enz. Je vindt het allemaal overzichtelijk terug. Geen spelvertragingen door opzoekingen in de spelregels. Très heerlijk.

Gij zult het accommodatievermogen van mijn ooglenzen niet op de proef stellen.

De eenheden hebben allemaal dezelfde kleur. Het meest grijze grijs. Sommige mensen maken zich het spel dubbel zo leuk door de figuurtjes te schilderen, wat op het slagveld uiteraard een prachtig effect geeft. Ondergetekende heeft niet zoveel geduld en het ontbreekt mij ook aan voldoende vakmanschap om zo’n project, zonder over te gaan tot een gezinsdrama, tot een goed einde te brengen. Maar toch, voor wie zich eraan waagt, het heeft iets.

Hoe hou je de eenheden op het slagveld dan uit elkaar, hoor ik u al vragen? Eenvoudig, door de banieren en de vlaggen die ze meedragen. Simpel en elegant. Nu had ik zelf wel een klein probleempje met het onderscheid tussen blauw en groen en rood. Ik ben bij mijn weten niet kleurenblind maar bij kunstlicht moest ik me toch regelmatig extra vergewissen van de vlag- of banierkleur van de eenheid die ik orders wou geven. Klein minpuntje. Maar u mag dit gerust enkel en alleen op mijn ogen steken.

Gij zult niet zonder (een beetje) geluk zijn.

Hou u vast: dobbelstenen! Dus geluk met hopen. Sterke eenheden gooien uiteraard met meer dobbelstenen dan zwakke en de plaatsing van je eenheden heeft ook al invloed op het hele gebeuren (bijvoorbeeld grenzend aan twee andere eigen eenheden en daardoor sterker met zelfs de mogelijkheid om terug te vechten tijdens de beurt van de tegenstrever), dus handig manoeuvreren om in een goede, meer resultaatgerichte posit
ie te staan is belangrijk.

De commandkaarten komen ook niet altijd hoe je zou willen. Heb je alleen nog eenheden op je rechterflank en trek je enkel kaarten voor de linkerflank of voor het centum heb je het vlaggen natuurlijk. Maar je kunt je er voor een stuk op instellen. Het is goed om een beetje vooruit te kijken in dit spel en je zo te manoeuvreren dat je je sterke kaarten toch kunt inzetten.

Geluk? Aanwezig! Hinderlijk? Neen!

Gij zult sfeer en interactie creëren.

Sfeer en interactie? Geeft een koe melk? Ik kan heel goed trompetgeschal nadoen tijdens een charge. De doedelzakken van de dwergen heb ik nog niet geprobeerd maar ik ben er wel zeker van dat ik er mijn tegenstander de volgende keer mee in de gordijnen jaag. En terwijl hij daar hangt sla ik zijn goblins zodanig hard op hun, excusez le mot, bakkes dat ze van paniek hun halve eenheid ter plekke vertrappelen.

Het is heerlijk de banierdrager van de tegenstander als overwinningspunt aan jouw zijde van het speelbord te plaatsen en het is nog heerlijker de eenheden van je tegenstander één voor één in de botervlootjes van herkomst terug te mikken. Wat hou ik van dàt geluid (pok).

Gij zult niet te lang duren.

De scenario’s die wij speelden waren op een uurtje, of zelfs minder, wijlen. Dus speelden we maar een paar veldslagen na elkaar. Vervelen deed het geen moment. Revanchegevoelens oproepen deed het dan weer wel. Dezelfde slag nog eens opnieuw spelen maar dan met het andere kamp is aan te raden. Dan weet je pas écht wie de beste tacticus en strateeg is.

Afhankelijk van het scenario kan je vooraf vrij goed bepalen hoe lang het spel zal duren. Altijd handig in deze jachtige tijden.

Gij zult potentiële nieuwe spelfanaten over de streep trekken.

Hebben de meesten onder ons, t.t.z. die van het mannelijk geslacht, vroeger niet met de soldaatjes gespeeld? Hebben wij geen pijlen afgevuurd, kokende olie op onze tegenstanders uitgegoten, jonkvrouwen ontvoerd en ze in een vlaag van zinsverbijstering ten huwelijk gevraagd, monsters bevochten (waaronder onze eigen schoonmoeder) en kastelen belegerd?

Iedereen die een beetje interesse heeft in het schuiven met middeleeuwse eenheden over een moduleerbaar spelbord is een potentiële koper. En speel je dit spel op een openbare plaats, laat ons zeggen Antwerpen Meir, heb je gegarandeerd een gefascineerd publiek.

Gij zult mij doen verlangen naar meer.

O ja, dit gaat nog veel op tafel komen. Nu al wordt door de ervaring de setup-tijd korter en daardoor het spelplezier langer. En aangezien ik mij nogal dikwijls aan de verliezende kant van het spelbord bevind moeten al mijn verloren partijen worden herspeeld.

En dan de uitbreidingen nog, beste vrienden. Hier gaat een lading expansions uitgebraakt worden dat het niet mooi meer is. Ze zijn er trouwens al volop mee bezig (nieuwe eenheden, terreinen, kaarten, setup-systemen). Hier gaat geen eind aan komen. Uw zuurverdiende soldij gaat er helemaal aan opgaan. Dat de Heilige Man al maar wat extra paarden least. Hij gaat ze nodig hebben.

Rudy en ik speelden de eerste drie eerste scenario’s: Agnicourt, First Chevauchée en Burgos, Castille. Ik verweerde me als een duivel in een wijwatervat. Ik creëerde briljante afleidingsmanoeuvres, ik legde hinderlagen in de bosjes, ik schoot met scherp, ik verraste met onuitgegeven tactische exploten, ik schreeuwde mijn troepen naar voren.

Het mocht niet baten:

Agnicourt: 4-2 (ik 2)

First Chevauchée: 5-0 (ik 0)

Burgos, Castille: 6-2 (ik 2)

Maar mijn tijd komt nog. Ik ben naar de bibliotheek geweest en heb alle werken over middeleeuwse oorlogvoering meegenomen. ’s Nachts, enkel bij het licht van een brandende toorts, doe ik aan zelfstudie. Ik bereid mij voor. U daar, ooit veroordeeld tot het spelen van een partij Battlelore met mij, ben gewaarschuwd.

Battlelore (Days Of Wonder – 2006)

Richard Borg

2 spelers

60 minuten

PH 20

Als afsluiter zou ik u graag willen verwijzen naar een collega-blogger uit Nederland, Maarten. Zijn recentste artikel gaat over taalonafhankelijkheid bij spellen, onder de fascinerende titel "Taalindependigkeit". Een aanrader. U vindt hem hier: http://debordspeler.web-log.nl/

En als u daar toch bent, lees dan ook de andere artikels. Ik heb dat ook gedaan en sindsdien ga ik via mijn favorieten regelmatig bij "de bordspeler" langs, verlangend naar meer.

Dominique